Η σπονδυλική στήλη, που αποτελείται από πολυάριθμες δομές μαλακών ιστών και οστών, είναι κατασκευασμένη για να παρέχει δομική υποστήριξη στο σώμα και να προστατεύει τον νωτιαίο μυελό και τις νευρικές ρίζες. Η ακεραιότητα μάλιστα του νωτιαίου μυελού, ο οποίος αποτελεί καίριο τμήμα του κεντρικού νευρικού συστήματος, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από αυτή τη σταθερότητα. Ωστόσο, αρκετές παθήσεις είτε τραυματικής είτε μη τραυματικής αιτιολογίας ενδέχεται να απειλήσουν τη σταθερότητα της σπονδυλικής στήλης και σε ορισμένες περιπτώσεις να ασκήσουν πίεση στο νωτιαίο μυελό. Η πίεση του νωτιαίου μυελού προκαλεί συχνά έντονα νευρολογικά συμπτώματα. Πιο συγκεκριμένα, η συμπίεση του νωτιαίου μυελού διαταράσσει τη φυσιολογική λειτουργία του, οδηγώντας δυνητικά σε μη αναστρέψιμη νευρολογική βλάβη εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και αποτελεσματικά.
Αίτια για την άσκηση πίεσης στο νωτιαίο μυελό
Η πίεση του νωτιαίου μυελού και τα συνοδά συμπτώματα που προκαλεί μπορεί να προκύψει από ένα ευρύ φάσμα παθολογικών καταστάσεων, οι οποίες ταξινομούνται σε τραυματικής και μη τραυματικής φύσεως. Αρχικά, στα τραυματικά αίτια συμπίεσης του νωτιαίου μυελού συγκαταλέγονται τα σπονδυλικά κατάγματα και εξαρθρήματα, τα οποία προκύπτουν από ατυχήματα, πτώσεις ή βίαιες προσκρούσεις. Επίσης, τυχόν κάκωση του νωτιαίου μυελού από άμεσο τραυματισμό στη συγκεκριμένη δομή ενδέχεται να προκαλέσει συμπιεστικά συμπτώματα.
Στα μη τραυματικά αίτια εμφάνισης της συγκεκριμένης κατάστασης συγκαταλέγεται αρχικά η εκφυλιστική δισκοπάθεια. Η πάθηση αυτή εκδηλώνεται με έντονη προοδευτική φθορά των μεσοσπονδύλιων δίσκων που οδηγεί δυνητικά σε κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου και σπονδυλική στένωση. Παράλληλα, τυχόν οστεόφυτα που αναπτύσσονται στα σπονδυλικά σώματα ασκούν συχνά πίεση στο νωτιαίο μυελό. Οι όγκοι της σπονδυλικής στήλης, είτε είναι πρωτοπαθείς είτε μεταστατικοί λόγω καρκίνου που έχει εμφανιστεί σε κάποιο άλλο όργανο του σώματος ενδέχεται να προκαλέσουν πίεση του νωτιαίου μυελού με αποτέλεσμα να εμφανιστούν δυσάρεστα συμπτώματα. Παράλληλα, λοιμώξεις όπως τα επισκληρίδια αποστήματα, μπορούν να ασκήσουν πίεση στο νωτιαίο μυελό. Τέλος, φλεγμονώδεις παθήσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η σπονδυλίτιδα που προκαλούν οίδημα ενδέχεται να οδηγήσουν σε συμπίεση του νωτιαίου μυελού.
Πίεση νωτιαίου μυελού και συμπτώματα που προκαλεί
Τα συμπτώματα της πίεσης του νωτιαίου μυελού μπορεί να ποικίλλουν ευρέως ανάλογα με τη μοίρα της σπονδυλικής στήλης που εμπλέκεται και την έκταση της συμπίεσης. Συχνά το πρώτο σύμπτωμα είναι ο πόνος, ο οποίος μπορεί να είναι εντοπισμένος στην πλάτη ή στον αυχένα, ενώ ενδέχεται να ακτινοβολεί είτε στα πάνω είτε στα κάτω άκρα, ανάλογα με το αν η συμπίεση αφορά την αυχενική ή την οσφυϊκή θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Παράλληλα, εκδηλώνονται νευρολογικά ελλείμματα όπως αδυναμία ή παράλυση στα άκρα, δυσκολία στο περπάτημα ή απώλεια λεπτών κινητικών δεξιοτήτων. Αισθητηριακές αλλαγές είναι επίσης αισθητές, με κυριότερες το μούδιασμα, το μυρμήγκιασμα ή την απώλεια αισθητικότητας στην πάσχουσα περιοχή. Σε προχωρημένες περιπτώσεις, ενδέχεται να εκδηλωθεί δυσλειτουργία της ουροδόχου κύστης και του εντέρου. η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική νοσηρότητα και μακροχρόνια αναπηρία εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και επαρκώς.
Επιλογές θεραπείας για την πίεση του νωτιαίου μυελού και τα συμπτώματα που προκαλεί
Η θεραπεία της συμπίεσης του νωτιαίου μυελού στοχεύει στην ανακούφιση της πίεσης του νωτιαίου μυελού ώστε να υποχωρήσουν τα συμπτώματα, στην αποκατάσταση της νευρολογικής λειτουργίας και στην αντιμετώπιση της υποκείμενης αιτίας. Αν και η χορήγηση κορτικοστεροειδών και αναλγητικών για τη μείωση της οξείας φλεγμονής και του οιδήματος γύρω από το νωτιαίο μυελό και την ανακούφιση του πόνου αντίστοιχα λειτουργούν ευεργετικά, δεν παρέχουν ουσιαστική λύση εάν δεν αντιμετωπιστεί η υποκείμενη αιτία.
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, η λύση είναι χειρουργική, προκειμένου να αποκατασταθεί η υποκείμενη αιτία και να αποσυμπιεστεί ο νωτιαίος μυελός. Χειρουργικές επεμβάσεις όπως η μικροδισκεκτομή, η πλήρως ενδοσκοπική δισκεκτομή, η εκτομή όγκου, είναι συχνά απαραίτητες προκειμένου να ανακουφιστεί η πίεση του νωτιαίου μυελού και να υποχωρήσουν τα συμπτώματα. Ο Νευροχειρουργός Σπονδυλικής Στήλης Δρ. Παναγιώτης Κυριακόγγονας αντιμετωπίζει χειρουργικά την υποκείμενη αιτία που προκάλεσε το συγκεκριμένο συμπιεστικό φαινόμενο, προκειμένου να προληφθούν μακροχρόνιες επιπλοκές.